De Veiligheidsraad heeft het onderzoeksrapport gepresenteerd van de instorting van de garage in Eindhoven. In vrijwel alle media volgden koppen als ‘Bouw neemt veiligheid niet tot onvoldoende serieus’. Helpt dat de bouw verder?

Zoals velen weten, kent de bouw per definitie veel veiligheidsrisico’s. De kunst is deze te beheersen. Onze ervaring is dat veiligheid in de bouw een zeer complexe context heeft. Opdrachtgevers die uiteraard vaak op (ambitieuze) planning en kosten sturen en steeds meer risico’s bij de aannemers neerleggen. Aannemers die zich specialiseren, waardoor meerdere partijen tegelijkertijd actief werken aan/op een project. Door personeelsontwikkeling zijn er vaak meerdere nationaliteiten en is er toenemend kortdurend inhuurpersoneel aanwezig. Deze mix van grote ambities, lage kosten en een scala aan diversiteit van partijen en (tijdelijk) personeel, maakt dat het borgen van de veiligheid een grote uitdaging is. Bovenstaande is geen argumentatie om verantwoordelijkheid voor veiligheid bij de bouwers weg te nemen of maar enigszins de dramatische omvang van de calamiteit in Eindhoven te bagatelliseren. Maar wel van groot belang om de context te begrijpen en daarmee de nuance te vinden in wat er nodig is.

> Meer weten over het managen van stakeholders in een controversieel en turbulent project? Speel onze stakeholder management game om zowel de voortgang te managen als het vertrouwen van de stakeholders te winnen en behouden.

Wij zijn in diverse sectoren actief m.b.t. het verankeren van veiligheid in de cultuur, op basis van waarden, met daarbij een ruime ervaring in de bouw (van droge infra tot offshore). Onze ervaring is dat een aanzienlijk aantal bedrijven zeer bewust is van deze risico’s en het hoog op de agenda’s heeft staan. Waarbij het volledig integreren van veiligheid in de cultuur en het borgen in de werkprocessen een thema is dat sterk leeft. In het verleden is vooral gestuurd op regels en managementsystemen. Deze zijn nodig, maar het is onvoldoende om in deze complexe context en de dynamiek van alledag veiligheid te borgen. Neem uzelf eens in het verkeer. Als we haast hebben, omdat we laat zijn en de kinderen van de chreche moeten halen, dan is het niet altijd makkelijk om rustig te blijven rijden. Het geeft aan dat andere “drivers” veiligheid makkelijk onder druk kunnen zetten. Dit vraagt een diepe internalisering in ons gedrag.

Er is een groeiend aantal bedrijven dat al een forse ontwikkeling heeft doorgemaakt, waarbij veiligheid onderdeel is van gedeelde waarden en bedrijfsidentiteit. En we zien dat deze bedrijven inspirerend werken om de branche verder in beweging te brengen (denk in Nederland aan Governance Code). Maar ook voor hen blijft het door de complexe context een grote uitdaging om dit in het bedrijf zelf, maar daarnaast in de gehele keten in het DNA te krijgen. Het betreft namelijk de bedrijven zelf de wisselwerking tussen de bedrijven op een project  (aannemers, onderaannemers), en de wisselwerking tussen opdrachtgevers- en -nemers.

Onze ervaring is dat het doorgronden van de (complexe) context en de bijbehorende dilemma’s in de branche, maar ook binnen de bedrijven, cruciaal is om tot oplossingen te komen. Dit werkt vooral door open dialoog, elkaar inspireren, motiveren en erkennen van inspanningen, om een positieve beweging en daarmee langdurig reflectie op eigen handelen te versterken. Het statement ‘Bouw neemt veiligheid onvoldoende/niet serieus’, helpt in onze beleving als een korte wake up call, maar doet afbreuk aan een beweging die bij veel bedrijven al gaande is en inspireert niet. Wij hopen dat dit statement niet demotiveert maar helpt om vanuit een negatieve soundbite wel de motivatie verder aan te wakkeren in de bouw. En dan niet alleen van de bouw maar ook opdrachtgevers om hen heen.

Terug